مطالعات و روش های آینده شناسی

author

محمد باقر غفرانی -

Abstract:

در این مقاله، که برگرفته از «طرح سیاست‌گذاری کلان علم و فن‌آوری برای کشور» (غفرانی، 1378) است، دربارۀ تعاریف، ا هداف و کاربردهای آینده‌شناسی از جمله کاربرد آن در پیش‌بینی فن‌آوری، بحث شده است. آینده‌شناسی دانشی است که در دهه‌های پایانی قرن حاضر، پدید آمده است و برخلاف شیوه‌های سنتی، تا حدود زیادی بر اصول علمی تکیه دارد. آینده‌شناسی در سیاست‌گذاری علم و فن‌آوری نقش کانونی می‌یابد. روش‌های آینده‌شناسی به دو دستۀ تحلیلی و ذهنی، تقسیم می‌شوند. روش تحلیلی به روشی اطلاق می‌شود که می‌کوشد با استفاده از ابزارهای مختلف علمی یا استنتاج منطقی، آینده را از طریق تحلیل روند گذشته، پیش‌بینی نماید. این روش خود به سه گروه روش‌های عددی، گرافیکی و اسنتناجی، قابل تقسیم است. روش ذهنی متکی بر قضاوت و دیدگاه‌های انسانی است و به سه دسته روش‌های نظر‌سنجی، روایی و قضاوت ساختاریافته، تقسیم می‌شود. روش‌های پیش‌بینی فن‌اوری شباهت زیادی به روش‌های آینده‌شناسی دارند و به دلیل اهمیت آن‌ها در سیاست‌گذاری علمی و فن‌آوری، بسیاری از کشورها یا نهادهای بین‌المللی به ایجاد مؤسسه‌های پیشرو در امر ارزیابی و پیش‌بینی فن‌آوری اقدام کرده‌اند.

Upgrade to premium to download articles

Already have an account?login

similar resources

پارادایم های روش شناسی در مطالعات نظری

full text

گونه شناسی روش های تحقیق در مطالعات محیطی کودکان

اینکه بزرگسالان و کودکان محیط خود را چگونه درک و در درون آن رفتار می‌کنند، موضوعی است که طراحان و روان‌شناسان و برنامه‌ریزان محیطی توجه زیادی بدان دارند و پژوهش‌های در خور تأملی نیز در این خصوص انجام گرفته است. ولی زمانی که نوبت فهم دنیای کودکان می‌رسد، طرح تئوری‌ها و یا مشاهدات پاسخگوی فهم عمیق و علمی از موضوع نیستند و نیاز به یک رویکردی درخور اعتماد و معتبر که چه بسا بتوان آن‌ را «رویکرد علمی...

full text

نقدی بر معرفت شناسی مطالعات مربوط به آینده، با تأکید بر عقلانیت آینده نگاری راهبردی

سرعت بالای تغییرات و افزایش عدماطمینان و پیچیدگی در شرایط محیطی هزاره جدید، موجب پرهیز از برنامهریزی و تصمیمگیری با پیشفرض خطی بودن تغییر در پارامترهای مختلف و روی آوردن هرچه بیشتر به آیندهپژوهی در سطوح و حوزههای گوناگون شده است. اما مطالعات مربوط به آینده، همواره با چالشهای معرفتشناسی مواجه بودهاند. در این پژوهش، ابتدا به نقد نظریه وندل بِل در معرفتشناسی آیندهپژوهی، بهعنوان یکی از ...

full text

آینده شناسی و آینده نگری

full text

روش شناسی مطالعات تطبیقی در فقه اسلامی

فقه تطبیقی روش علمی است که به منظور مقایسه مذاهب فقهی و توصیف و تبیین نقاط اشتراک و افتراق آنها بکار میرود. فقهپژوه در این رویکرد خود را از حصار منابع، ادله و روشهای فهم شناخته شده در مذهب خاص فراتر میبرد و فهم عمیق مسئله مورد پژوهش را در دیدگاهها، روشها و ابزارهای متفاوت مذاهب برای خود فراهم میآورد. وی برای انجام مطالعات تطبیقی در فقه اسلامی مراحلی را طی مینماید: 1- مسئلهیابی و مسئله...

full text

روش شناسی مطالعات تطبیقی در فقه اسلامی

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}

Journal title

رهیافت

volume 10 issue 22

pages -

publication date 2000-06-21

unfollow

{@ msg @}

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com